Είναι γνωστό ότι πολλές φορές οι νόμοι ερμηνεύονται κατά το δοκούν.Κάτι τέτοιο συμβαίνει από την πλευρά των δήμων σε ότι αφορά στην επανένταξη των αδέσποτων ζώων οι οποίοι παρερμηνεύουν τις έννοιες φυσικό και οικείο περιβάλλον,προκειμένου να εξορίσουν τα αδέσποτα σε απομακρυσμένες περιοχές,όπου δεν θα έχουν καμμία πρόσβαση σε φαγητό και νερό.

Η ομοσπονδία μας-μετά και τις τελευταίες προκλητικές δηλώσεις του δημάρχου Βόλου- με επιστολή της στο ΥΠΑΑΤ,την οποία κοινοποιεί και στην Εισαγγελεία του Αρείου Πάγου,αιτεί την έκδοση διευκρινιστικής εγκυκλίου προκειμένου να σταματήσουν οι αυθαιρεσίες των δήμων.

Η επιστολή της Ομοσπονδίας

Η θέσπιση του ν. 4039/12, όπως ισχύει σήμερα μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 46 του ν. 4235/14, για «τα δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή την χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό», αποσκοπεί στην δημιουργία ενός νέου, φιλικού και προστατευτικού θεσμικού πλαισίου που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες αντιλήψεις περί ευζωίας, προστασίας και καλής μεταχείρισης των ζώων και θα βασίζεται στην θεμελιώδη αρχή του σεβασμού προς αυτά.
Ειδικά ως προς τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, σε καμιά περίπτωση ο νομοθέτης δεν αποβλέπει στην «τιμωρία» τους και την ενοχοποίησή τους, καθώς για την κατάστασή τους ευθύνονται αποκλειστικά και μόνο οι κάτοχοι και οι ιδιοκτήτες τους, αλλά στην αρμονική συμβίωσή τους με τον άνθρωπο.
Σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 9. τον Ν. 4039/2012, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 46 του ν. 4236/2014, τα περισυλλεγέντα αδέσποτα ζώα (σκύλοι), μετά την διαχείρισή τους (εμβολιασμός, στείρωση) από τους Δήμους και εφόσον είναι υγιή, επανεντάσσονται άμεσα στο ΟΙΚΕΙΟ τους περιβάλλον εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου από όπου περισυλλέγησαν, υπό την από κοινού ευθύνη και φροντίδα του Δήμου και των συνεργαζόμενων με αυτόν φιλοζωικών σωματείων.

Περαιτέρω, ο νόμος προσδιορίζει επακριβώς και περιοριστικά τις περιοχές όπου δεν επιτρέπεται η επανένταξή τους, δηλαδή έξω από νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά κέντρα, αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας, χώρους αποβίβασης και επιβίβασης ακτοπλοικών συγκοινωνιών στα λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηροδρομικούς σταθμούς και περιφραγμένους αρχαιολογικούς χώρους. Αντίθετα, επιτρέπεται η επανένταξή τους εντός του αστικού ιστού της πόλης, στις περιοχές όπου ζούσαν και από όπου περισυλλέγησαν, σύμφωνα με απόφαση της αρμόδιας 5μελούς Επιτροπής του Δήμου, ανάλογα και με την πυκνότητα του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων ανά περιοχή.

Η έννοια του οικείου περιβάλλοντος είναι προφανής και αυτοπροσδιοριζόμενη ήτοι εννοείται το γνωστό, το γνώριμο περιβάλλον όπου ζούσε μέχρι την περισυλλογή του το αδέσποτο σκυλί. Στην αμέσως επόμενη υπ΄ αριθμ. 10 παράγραφο αναφέρεται ότι «..για την επαναφορά στο φυσικό περιβάλλον των αδέσποτων ζώων συντροφιάς…».
Η λεκτική αυτή διαφοροποίηση του νόμου (οικείο και φυσικό περιβάλλον) έδωσε έναυσμα και λαβή σε πολλούς Δήμους να την παρερμηνεύσουν αυθαίρετα και κατά το δοκούν και να θεωρούν ότι επιτρέπεται η επανένταξη και σε περιοχές εντός μεν των διοικητικών ορίων των Δήμων εκτός όμως του αστικού ιστού δηλ. σε δάση, βουνά, λαγκάδια και άλλες απομακρυσμένες και ακατοίκητες περιοχές.
Η Ομοσπονδία μας έχει δεχθεί πληθώρα καταγγελιών ότι αρκετοί ανά την Ελλάδα Δήμοι, ακολουθώντας την εκ του πονηρού αυτή παρερμηνεία του νόμου, προχώρησαν σε επανεντάξεις αδέσποτων ζώων από δημοτικά καταφύγια, εν κρυπτώ και εν σιωπή στις περισσότερες των περιπτώσεων, εν αγνοία των φιλοζωικών σωματείων, σε απομακρυσμένες και ακατοίκητες περιοχές, αντιμετωπίζοντας τα αδέσποτα ως «μιάσματα» που πρέπει να απομακρύνονται όσο το δυνατόν μακρύτερα από τους ανθρώπους.
Αυτή η παρακμάζουσα και ξεπερασμένη από τις σύγχρονες αντιλήψεις άποψη, πέραν της προφανούς παρανομίας της, αγνοεί και αυτήν καθ΄ εαυτή την εξ ορισμού έννοια του ζώου συντροφιάς ήτοι του ζώου που ζει κοντά στον άνθρωπο και συντηρείται από αυτόν.

Είναι προφανές ότι, εάν ο νομοθέτης επιθυμούσε την επαναφορά των ζώων εκτός των πόλεων και εκτός του αστικού ιστού, θα το προσδιόριζε επακριβώς ή και γενικώς, κάνοντας αναφορά για επανένταξη στο εν γένει φυσικό περιβάλλον. Η συγκεκριμένη αναφορά στο «οικείο» περιβάλλον δείχνει την σαφέστατη πρόθεση του νομοθέτη όπως τα ζώα επανεντάσσονται στις περιοχές όπου έχουν μάθει να ζουν, εισάγοντας ως μοναδικές εξαιρέσεις τις ως άνω ειδικώς αναφερόμενες περιοχές. Μάλιστα ο νομοθέτης, κάνοντας ένα βήμα περισσότερο, ορίζει ότι οι Δήμοι και τα φιλοζωικά έχουν την ευθύνη για την επίβλεψη και των φροντίδα (παροχή τροφής και νερού, υγεία) των επανεντασσόμενων αδέσποτων ζώων και προφανώς δεν έχει υπ΄ όψιν του ζώα που ζουν χιλιόμετρα μακριά εκτός των πόλεων.

Κατά συνέπεια, η τακτική των Δήμων να αρνούνται την επανένταξη αδέσποτων ζώων μέσα στις πόλεις τους στις περιοχές όπου αυτά ζούσαν και να καταφεύγουν στην μέθοδο της εγκατάλειψής τους σε απομακρυσμένες και ακατοίκητες περιοχές, χωρίς επίβλεψη και φροντίδα, συνιστά αφενός σαφή παραβίαση των διατάξεων του νόμου και αφετέρου ενέχουν εκτός των άλλων και ποινικές ευθύνες λόγω της εγκατάλειψης των ζώων και λόγω παράβασης καθήκοντος.

Για τους λόγους που παραθέτουμε, παρακαλούμε, όπως αποστείλετε άμεσα διευκρινιστική εγκύκλιο/οδηγίες προς όλους τους Δήμους σχετικά με την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του νόμου, όπως αυτές αναλύονται παραπάνω, σε σχέση με την επανένταξη των αδέσποτων ζώων, την επαναφορά τους εντός του αστικού ιστού των πόλεων στις τις περιοχές όπου ζούσαν και με την κατηγορηματική απαγόρευση εγκατάλειψης αδέσποτων σε απομακρυσμένες ή ακατοίκητες περιοχές.
Η Ομοσπονδία μας επιφυλάσσεται να κινηθεί νομικά εναντίον όλων των Δήμων που ακολουθούν την παράνομη αυτή τακτική.

 Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (50 Σωματεία)
Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή 130 Ζωοφιλικών Σωματείων